Secesja w Warszawie - Kamienica Massalskiego

Kamienica stojąca u zbiegu ulic Okrzei (dawniej Brukowej) i Jagiellońskiej (dawniej Petersburskiej), jest jednym z najcenniejszych zabytków warszawskiej Pragi. Budynek znany jest także pod nazwami: "Kamienica pod Sowami" i "Dom pod Sowami", które otrzymał dzięki rzeźbom uskrzydlonych sów, które znajdowały się w zwieńczeniu fasady od ulicy Okrzei. W 2006 roku dekoracje zdemontowano w celu konserwacji, jednak do tej pory figury ptaków nie powróciły. 

Kamienica została wzniesiona w 1906 roku dla księcia Witolda Massalskiego i niejakiego Kruga. Jako autorów dzieła wymienia się Henryka Stiefelmana i Stanisława Weissa, jednak Jarosław Zieliński odrzuca ten pogląd jako bezsasadny. Pozostaje mi zaufać wiedzy varsavianisty, historyka i znawcy stołecznej architektury i nie powielać tezy, która nie ma potwierdzenia w źródłach. Od lat dwudziestych właścicielem posesji jest już wyłącznie książę Massalski, potomek arystokratycznego rodu z dóbr Massalany na Grodzieńszczyźnie. Kamienica "Pod Sowami" stanowiła jedno ze źródeł dochodu księcia Massalskiego, który pobierał czynsz za wynajem lokali, sam jednak mieszkał w znanej nam już z poprzednich wpisów kamienicy Ursyn-Rusieckiego przy Lwowskiej. Prawdopodobnie kamienica nie przynosiła księciu wielkiego bogactwa lub nie dbał on o komfrot życia swoich lokatorów, ponieważ na początku lat trzydziestych mieszkańcy uskarżali się na przeciekający dach i odpadające gzymsy.  

Przed II wojną światową jeden z lokali w przyziemiu zajmowała restauracja Abrahama Kronenberga "U Abrama". W latach trzydziestych, szyld często był niszczony przez nacjonalistów, toteż Kronenberg postanowił zmienić nazwę i wybrał pierwsze lepsze nieżydowskie imię zaczynające się na "A". Ponoć nowy szyld restauracji "u Adolfa" zawisnął w dniu, w którym Hitler doszedł w Niemczech do władzy...

W czasie okupacji, większość mieszkańców wysiedlono do warszawskiego getta, pomieszczenia zajęli inni lokatorzy. Restauracja Kronenberga zmieniła właściciela, którym został Apolinary Lewicki oraz nazwę na "Bar Rekord". Po wojnie miejsce baru zajęła istniejąca do niedawna apteka. W 2005 roku kamienicę wpisano do rejestru zabytków.